... Nami.al

Përmbytjet epike në Europën Qendrore, shkencëtarët ngrenë alarmin

Qytetet piktoreske në të gjithë Europën Qendrore janë përmbytur, pasi shirat e dendur të fundjavës i kthyen përrenjtë e qetë në lumenj të furishëm që bënë dëme katastrofike në infrastrukturë.

Përmbytjet kanë vrarë të paktën 15 njerëz dhe kanë shkatërruar ndërtesa nga Austria në Rumani.

Shkatërrimi vjen pas përmbytjeve shkatërruese në mbarë botën javën e kaluar, kur fshatra të tërë u zhytën në ujë në Myanmar dhe gati 300 të burgosur i shpëtuan burgut të shembur në Nigeri, ku përmbytjet kanë prekur më shumë se 1 milion njerëz.

Shkencëtarët e klimës thonë se janë të shqetësuar nga dëmet, por nuk janë të befasuar nga intensiteti.

“Reshjet katastrofike që godasin Europën qendrore janë pikërisht ajo që presin shkencëtarët me ndryshimin e klimës,” tha Joyce Kimutai, nga Instituti Grantham i Imperial College në Londër.

Ajo tha se vdekjet dhe dëmet në të gjithë Afrikën dhe Evropën treguan “sa keq dhe sa e papërgatitur është bota për përmbytje të tilla”.

Një tjetër shkencëtare klimatike në ETH Zürich, Sonia Seneviratne, tha se analizat e menjëhershme të përmbytjeve të Evropës Qendrore sugjeruan se shumica e avullit të ujit vinte nga Deti i Zi dhe Deti Mesdhe, të cilët janë bërë më të nxehtë si rezultat i prishjes klimatike të shkaktuar nga njeriu, duke rezultuar në më shumë ujë që avullon në ajër.

“Mesatarisht, intensiteti i ngjarjeve të reshjeve të mëdha rritet me 7% për çdo shkallë të ngrohjes globale. Tani kemi 1.2C ngrohje globale, që do të thotë se mesatarisht ngjarjet e reshjeve të mëdha janë 8% më intensive”, tha ajo, raporton The Guardian.

Të dhënat e stacionit meteorologjik tregojnë se shpërthimet e reshjeve të shtatorit janë bërë më të mëdha në Gjermani, Poloni, Austri, Republikën Çeke, Hungari dhe Sllovaki që nga viti 1950, tha Kimutai.

Erich Fischer, një shkencëtar klimatik në ETH Zürich, tha se shkencëtarët në konferencë diskutonin mbi fizikën se si ndryshimi i klimës rrit intensitetin e reshjeve gjatë drekës në brigjet e Danubit të Ri.

Numri i të vdekurve nga përmbytjet varet nga sa mirë përgatiten komunitetet për shiun dhe reagojnë ndaj efekteve të tij. Shkencëtarët u kanë kërkuar qeverive të investojnë në përshtatjen ndaj ngjarjeve ekstreme të motit përmes sistemeve të paralajmërimit të hershëm, infrastrukturës më elastike dhe skemave mbështetëse për viktimat, duke i dhënë fund gjithashtu mbështetjes së tyre në lëndët djegëse fosile.

“Është e qartë se edhe vendet shumë të zhvilluara nuk janë të sigurta nga ndryshimet klimatike,” tha Friederike Otto, një shkencëtare klimatike në Institutin Grantham. “Për sa kohë që bota djeg naftë, gaz dhe qymyr, reshjet e dendura dhe ekstremet e tjera të motit do të intensifikohen, duke e bërë planetin tonë një vend më të rrezikshëm dhe më të shtrenjtë për të jetuar.”